İyi uyuyunca mı iyimser oluyoruz, yoksa iyimser olduğumuz için mi daha iyi uyuyoruz?
Bardağın dolu tarafını görenlere iyi bir haberimiz var. Yeni yapılan bir çalışmaya göre iyimser kişiler kötümserlere göre daha iyi ve kaliteli uyuyor. Yani hayata karşı duruşun ile uyku kaliten arasında kesin bir bağ var.
Uyku eksikliği ve uyuyamama problemlerinin depresif ruh halleri ve negatif düşünce ile bağlantılı olduğunu biliyorduk. Peki bu ilişki tam tersi şekilde çalışıyor olabilir mi?
Bilimsel verilere ihtiyaç duymadan, teorik olarak şunu söyleyebiliriz; iyi ve yeterli uyuduğumuzda daha iyi bir ruh hali ile uyanırız ve güne çok daha pozitif başlarız, iyi geçen bir günün sonunda da yatağa keyfimiz yerinde gireriz ve yine rahatlıkla uykuya dalarak iyi ve kaliteli uyku çekeriz. Bu döngü iyimser ve mutlu olup, günlerimizi iyi geçirdikçe sonsuza kadar sürer. Ancak burada yumurta mı tavuktan yoksa tavuk mu yumurtadan durumu ortaya çıkıyor. Yani iyi uyuyunca mı iyimser oluyoruz, yoksa iyimser olduğumuz için mi daha iyi uyuyoruz? Kesin bir cevap olmasa da iyimserlik ve uykunun birbirine etki ettiği gün gibi ortada.
Illinois Üniversitesi’nde farklı birçok sağlık sorununda iyimserliğin hastalıklar üzerindeki etkilerini inceleyen Prof. Rosalba Hernandez son çalışmasında insanların hayata bakış açısı ile uyku kalitelerinin arasındaki ilişkiyi inceledi.
3500 denek ile yapılan çalışmada, ilk etapta çalışmaya katılanlara negatif ve pozitif ifadeler sunularak bu ifadelere katılıp katılmadıkları puan sistemi ile soruldu. Örneğin, “Geleceğimle ilgili kendimi iyi hissediyorum” , “İleriyi düşünmek beni endişelendiriyor.” Gibi ifadeleri 1 ile 5 arasında puan vermeleri istendi. Bunun dışında denekler uyku süreleri, uyku kaliteleri, uykuya dalış şekilleri ve yataktan kalktıklarında hissettikleri gibi uyku deneyimlerini senede 2 kere olmak üzere beş yıl boyunca raporladılar. Deneklerin küçük bir kısmının ise belirli dönemlerde uykuları bilimsel aletler ile izlendi.
Hernandez’in yaptığı çalışmanın sonucuna göre, iyimserlik derecesi yüksek olan deneklerin uyku kalitesi kötümserlere göre %78 daha iyi. Ayrıca iyimser tarafın gün içinde yorgunluk şikayetleri ve uykuya dalamama problemleri yok denecek kadar az.
Hernandez’e göre bu sonucun sebebi stres. Kötümser insanlar kendil üzerlerinde uyguladıkları baskı nedeniyle stres seviyelerini dengeleyemiyorlar. Yani iyimser insanlar stresli durumları daha iyi yöneterek kendi üzerlerindeki baskıyı azaltabiliyor. Böylece gece yatağına yattığında kaygı seviyesi daha düşük olduğu için daha rahat uykuya dalıyor ve daha kaliteli uyuyabiliyorlar.
Eğer sen de uyumakta zorlanıyorsan ya da uyku kalitenden şikayetçiysen, düşünme şeklini ve hayata bakış açını gözden geçirmek isteyebilirsin. Negatif düşünce yapısına sahipsen parmaklarını şıklattığında bir anda her şeyin pembeleşeceğini söylemiyoruz tabii ki ancak stresli durumları daha iyi yöneterek, daha iyimser olabilmeyi denemek için yapabileceğin şeyler var. En kısa ve etkili yol ise meditasyona başlamak. Sadece günde 5 dakikanı ayırarak bile başlayabileceğin, endişe ve gerginliğinin azalmasına yardımcı olacak bir zihin antremanının kısa zamanda bakış açını değiştirmeye başladığını göreceksin.